Een puber… geen kind meer, maar ook nog geen volwassene. Elke psycholoog, onderzoeker of therapeut heeft wel zijn mening klaar over de puberteit. Maar elke ouder die thuis zo’n 15-jarig exemplaar heeft rondlopen, ziet zijn haren elke dag een beetje grijzer worden…

Het puberbrein

Het blijkt een oude opvatting te zijn dat de hersenen zich volledig ontwikkelen in de eerste 5 levensjaren. Het grootste deel is dan wel gevormd, maar de meest verfijnde delen van de hersenen ontwikkelen zich pas ten volle tijdens de puberteit. De “prefrontale cortex” bevat onze meest gesofisticeerde vaardigheden: Emotionele controle, beheersen van impulsen en rationele besluitvorming. Zo is er ook de “corpus callosum”, een hersendeel dat nog aanzienlijk groeit. Dit deel zorgt voor een goede bekabeling van het brein. Dit geeft de opgroeiende tienerhersenen de kans om nog allerlei vaardigheden bij te leren! Dat onze puber soms vreemd, impulsief, asociaal of ronduit gekmakend reageert, is het resultaat van de aanleg van die nieuwe “bedrading” in zijn of haar hoofd.

Hoe reageer je best op je puber:

• Reageer rustig. Dit straalt af op je puber en zo ontneem je hem of haar de wapens. Ook al begeven je zenuwen het bijna, blijf rustig. Geef je boodschap kort en duidelijk mee, zonder teveel te herhalen. Kordaat. Dit neemt het puberbrein het beste aan. Bouw een band op met je puber. Praat over dingen die zij leuk vinden en waar ze met jou ook over willen praten. Grijp die kans! Luister ook aandachtig wanneer ze iets verkondigen met veel drama en strijd. Probeer daar door te kijken, want onderliggend zijn ze onzeker en willen ze je eigenlijk iets vertellen waarmee ze in de knoop liggen.

• Wanneer je in conflict bent met je tiener, stop dan de behoefte om zelf het laatste woord te willen hebben. Je tiener kijkt immers dwars door je verdediging heen en voelt de zwakke punten. Dit eindigt in een machtsstrijd die jij niet kan winnen… Je leert je puber de verkeerde dingen aan: “zo voer je dus een gesprek…” Hoe reageer je het best: zie puntje 1!
• Soms zou je je tiener de nek kunnen omwringen…begrijpelijk. Maar wanneer je denkt dat je zo respect afdwingt bij je kind, kom je bedrogen uit. Geweld tegen je tiener zal ontaarden in een lelijke machtsstrijd… en grote kans dat je tiener dit zelf ook meeneemt.
• Daar komt je tiener doodleuk met groengeverfde haren de kamer binnengewandeld. En vertelt er doodleuk bij geen “lijken van dieren” meer te willen eten. De meest vreemde stellingen worden geponeerd die je achterover doen slaan. Wel, je puber is op zoek naar zijn eigen identiteit. Dit gebeurt dikwijls onhandig en rebels, maar is bijna altijd van voorbijgaande aard.
• Verontschuldig jezelf wanneer JIJ in de fout bent gegaan. Wanneer je zelf “sorry” kan zeggen, ontwapen je hen en ontwijk je handig de tools van woede en opstandigheid van je puber! Je leert hen iets heel belangrijks: respect, eerlijkheid, moed en zelfreflectie. Je giet het rechtstreeks in hun brein!

De puberteit, een tijdelijke fase van waanzin bij je tiener.

Ouders, het is geen koek en ei, maar toch gaat dit voorbij! En vergeet vooral niet: positief opvoeden blijft belangrijk!